Thổ Nhĩ Kỳ thực sự xin lỗi Nga?

Nhật báo Hurriyet của Thổ Nhĩ Kỳ dẫn lời ông İbrahim Kalın, trưởng cố vấn đối ngoại của Tổng thống Recep Tayyip Erdogan, cho biết ông Erdogan bày tỏ sự đau buồn trước việc máy bay Nga bị bắn rơi và gửi lời chia buồn đến gia đình các phi công.

Trong thông cáo ngày 27-6, ông Kalın nói Tổng thống Erdogan chỉ viết “Tôi lấy làm tiếc” trong lá thư song Điện Kremlin lại công bố thành “Tôi xin lỗi”.

Theo ông Kalın, lá thư là một trong hàng loạt hành động thiện chí mà Thổ Nhĩ Kỳ gửi đến Nga nhằm bình thường hóa quan hệ song phương. Theo ông Kalin, trong thư Tổng thống Erdogan cũng kêu gọi người đồng cấp Nga khôi phục quan hệ để cùng giải quyết các cuộc khủng hoảng khu vực và chống khủng bố.

“Thổ Nhĩ Kỳ và Nga đã đồng ý tiến hành các bước cần thiết để cải thiện quan hệ một cách không chậm trễ” – thông cáo của ông Kalin nói.

Tổng thống Erdogan (phải) và các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ nhiều lần từ chối xin lỗi theo yêu cầu của Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ảnh: AP

Trước đó cùng ngày, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho hay: "Trong thông điệp của mình, nguyên thủ quốc gia Thổ Nhĩ Kỳ đã bày tỏ lời chia buồn sâu sắc nhất tới gia đình phi công Nga tử nạn và nói lời xin lỗi".

Điện Kremlin trích dẫn lá thư: "Tôi xin lỗi. Tôi chia sẻ nỗi đau của các bạn bằng cả tấm lòng. Chúng tôi xem gia đình các phi công Nga như gia đình Thổ Nhĩ Kỳ. Chúng tôi sẵn sàng chung tay làm giảm đau thương và mức độ thiệt hại do chúng tôi gây ra”.

Cũng theo ông Peskov, lá thư của Tổng thống Erdogan nhấn mạnh Nga vừa là bạn vừa là đối tác chiến lược mà Thổ Nhĩ Kỳ không muốn làm hỏng quan hệ, đồng thời viết: “Chúng tôi chưa bao giờ có kế hoạch bắn hạ một máy bay Nga”. Ông Peskov nói trong thư, Tổng thống Erdogan bày tỏ sự sẵn sàng khôi phục quan hệ với Nga cũng như thúc đẩy nỗ lưc chống khủng bố và giải quyết khủng hoảng khu vực.

Cũng trong ngày 27-6, Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Binali Yıldırım thông báo “những tiến triển tốt đẹp” với phía Nga. Ông Yıldırım nói: “Cả người dân Thổ Nhĩ Kỳ và Nga đều muốn chấm dứt cuộc khủng hoảng này. Họ đều cho rằng cuộc khủng hoảng là vô nghĩa. Nhiệm vụ của 2 chính phủ là đáp ứng không chậm trễ mong muốn của nhân dân. Có những tiến triển tốt đẹp theo hướng này và chúng tôi sẽ sớm thông báo với mọi người”.

Tuyên bố trên được ông Yıldırım đưa ra tại cuộc họp báo về việc bình thường hóa quan hệ với Israel sau 6 năm thù hằn vì vụ lính Israel bắn tàu chở hàng viện trợ tới Dải Gaza vào tháng 5-2010, giết chết 8 công dân Thổ Nhĩ Kỳ và 1 người mang 2 quốc tịch Mỹ - Thổ Nhĩ Kỳ.

Phó Thủ tướng Numan Kurtulmuş cũng cho là quan hệ với Nga ấm lên kể từ khi tổng thống và thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ gửi thư mừng ngày lễ quốc gia của Nga hôm 12-6. Cụ thể, theo ông Kurtulmuş, Nga đã cho phép các công ty Thổ Nhĩ Kỳ hoạt động tại Nga tuyển dụng trở lại công dân Thổ Nhĩ Kỳ.

Trong diễn biến liên quan, các nguồn tin ngoại giao cho hay Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlüt Çavuşoğlu sẽ lên đường đến TP Sochi – Nga để dự hội nghị Hợp tác Kinh tế Biển Đen (BSEC, từ ngày 29-6 đến 1-7) theo lời mời của nước chủ nhà. Tại đây, ông có thể gặp người đồng cấp Nga Sergay Lavrov.

Tuy nhiên, theo báo Hurriyet, Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ chưa chính thức thông báo thông tin này. Hai ông Çavuşoğlu và Lavrov từng gặp gỡ tại Belgrade – Serbia vào tháng 12-2015 nhưng không thành công trong việc xoa dịu căng thẳng.